Autisme Spectrum Stoornis (ASS)
Een kind of jongere met ASS kan verschillende problemen in zijn ontwikkeling ervaren. Hoe hoger de intelligentie, des te makkelijker iemand die problemen kan compenseren. Hoe jonger we hiermee aan de slag kunnen gaan, des te beter iemand zich later kan handhaven in onze maatschappij. De meeste mensen met ASS hebben moeite met sociale relaties en het begrijpen van (verbale en non-verbale) communicatie. Ze zijn minder flexibel in hun denken, waardoor ze slecht tegen veranderingen kunnen en moeite hebben zich te concentreren op dingen die hen niet interesseren.
ASS thuis
Thuis kan een kind meestal veel aandacht besteden aan de dingen die het interesseren. Het kan hier, door een sterke focus, ook heel goed in worden. Problemen ontstaan vaak als het moet stoppen met iets wat het leuk vindt, bijvoorbeeld om te gaan eten. In een minder bekende omgeving, bijvoorbeeld op vakantie of bezoek, valt die sterke focus op eigen interesses, die een fijne flow geeft, weg en er komen nieuwe indrukken met veel prikkels voor in de plaats. Dit kan soms ‘kortsluiting’ in het hoofd veroorzaken, wat leidt tot driftbuien en/of angstig of verdrietig gedrag. Het kind zelf schrikt hier ook erg van en wil dit nooit meer meemaken. Niet meer de deur uit willen gaan, steeds vragen en checken of de dag normaal zal verlopen en hevig verzet tegen onverwachte zaken kunnen hiervan het gevolg zijn.
ASS op school
Op school is er voor een kind met ASS een tweeledig probleem: het functioneren in een groep en het leren studeren. Als het om studeren gaat, valt soms op dat taal te letterlijk wordt genomen en er geen of onjuiste verbanden worden gelegd. Dit heeft ermee te maken dat kinderen met ASS zich focussen op details en niet op het geheel. Als ze de leerstof interessant vinden, kunnen ze die opvallend gemakkelijk tot zich nemen. Als de stof hen echter niet interesseert, kunnen ze de aandacht nauwelijks opbrengen en vinden ze het vak saai of stom.
Als het om de sociale communicatie gaat, vallen hun moeilijkheden hiermee in de klas meer op dan thuis. Ze moeten immers om leren gaan met een groep leeftijdgenoten. Als kinderen nog jong zijn, hebben ze soms helemaal geen interesse in andere kinderen. Soms doen ze passief mee aan het spel of spelen ze alleen samen als het spel over eigen interesses gaat. Ze vinden het moeilijk om te begrijpen hoe mensen met elkaar omgaan. In ongestructureerde, vrije situaties (gymles of buitenspelen) is dit extra moeilijk, omdat dit veel extra prikkels met zich meebrengt.
In het voortgezet onderwijs komt huiswerk er als extra complicerende factor bij. Waar thuis eerst de plek was om je met je eigen (sterke) interesses bezig te houden, moeten die nu opzijgezet worden voor huiswerk. Dit levert vaak sterke gevoelens van weerstand op: ik wil achter de computer en niet aan mijn huiswerk. Stop hierover te zeuren!
Hoe kan Marink helpen?
De uitingsvormen van ASS zijn divers.
Een ASS-begeleiding wordt dan ook steeds op maat gemaakt. Samen met ouders (en
school) worden begeleidingsdoelen opgesteld en geëvalueerd. Enkele punten die
altijd aan bod zullen komen zijn:
- Psycho-educatie voor kind en ouder,
desgewenst ook leerkracht op school. Er wordt uitleg gegeven over ASS, wat dit
betekent voor uw kind en de opvoeding en we gaan op zoek naar de talenten
waarmee we kunnen werken.
- Emotieregulatie: het tijdig leren herkennen
van heftige emoties en vervolgens hierbij passende oplossingen te bedenken om
ze te voorkomen dan wel onder controle te houden.
- Aanleren van praktische vaardigheden,
bijvoorbeeld op studiegebied (plannen en organiseren, ontwikkelen adequaat
taakgedrag, goed leren lezen enz.) en algemene dagelijkse bezigheden als ’s
ochtends op tijd klaar zijn om naar school te gaan en taakjes thuis uit te
voeren. Hierbij wordt rekening gehouden met de sterke weerstand die er tegen de
nog aan te leren vaardigheden bestaat.
Er wordt nauw samengewerkt met de
volwassenen om het kind heen, om de vaardigheden thuis in te laten slijpen.
